Een nieuwe ontwikkeling, speciaal voor voedselverwerkende machines

Van top tot teen, of beter gezegd van de drukknop of draaischakelaar tot de frontring voor aansluiting op het bedieningspaneel ontworpen voor hygiëne: Gebaseerd op dit principe heeft de Schmersal Groep een nieuwe - en uiteraard normconforme serie drukknoppen en signaaleenheden ontwikkeld.

Voor veel constructeurs in de voedingsmiddelenindustrie en andere sectoren met hoge hygiëne-eisen was het N-programma van Schmersal decennialang de serie bij uitstek voor bedieningselementen voor de human-machine-interface. Dat er nu een nieuwe ontwikkeling wordt geïntroduceerd, heeft niet alleen te maken met fundamentele technische vooruitgang volgens het motto 'het beste is de vij and van het goede'. Ook de regelgeving is veranderd en vraagt in sommige detailconstructies om nieuwe oplossingen.

Beproefde normeisen voor hygiënisch ontwerp
Een van de relevante normen is de bekende DIN EN ISO 14159 (“Veiligheid van machines – Hygiënische eisen voor het ontwerp van machines”). Deze norm schrij ft onder andere voor dat er aan de machines en dus ook aan de bedieningselementen geen dode ruimtes mogen zij nwaar materiaalresten kunnen achterblij ven of biofilms kunnen ontstaan. Alle oppervlakken en geometrieën moeten zo zijn ontworpen dat ze goed kunnen worden gereinigd. Bovendien mag er zich geen vocht ophopen in de behuizingen van bij voorbeeld schakelaars of bedieningspanelen.

De normen voor hygiënisch ontwerp worden nu aangevuld met de nieuwe versie van DIN EN 1672-2. Deze beschrijft de eisen voor de hygiëne en reinigbaarheid van voedselverwerkende machines en is gebaseerd op de wereldwijd uniforme en bekende EHEDG-richtlijnen van de ‘European Hygienic Engineering and Design Group’. De norm bevat zeer gedetailleerde voorschriften en richt zich daarbij onder andere specifiek op de mens-machine-interface en de bedieningselementen.

Een voorbeeld: voor de frontring, die de overgang vormt tussen het betreffende bedieningsapparaat
en het frontpaneel van de behuizing, is een minimale hoek voorgeschreven die afhankelijk is van
de afstand tussen de bedieningsapparaten onderling. Zo wordt gewaarborgd dat het personeel de
tussenruimtes op het frontpaneel grondig met een doek kan reinigen en de apparaten aan alle
zijden op beschadigingen kan inspecteren.

Vereiste: conform de normen en nog meer
Vanwege deze voorschriften moest het N-programma worden aangepast, hetgeen werd aangegrepen voor een grondige herziening. Het resultaat is het H-programma, waarbij rekening is gehouden met een andere verordening (10/2011/EU) die eisen stelt aan de materiaalkeuze voor hygiënisch gevoelige toepassingen. Wat zijn nu in het algemeen de eisen die worden gesteld aan hygiënische bedieningselementen en, daaruit voortvloeiend, de constructieve details waardoor ze zich onderscheiden van “normale” bedienings- en commandotoestellen?

Kenmerkende eigenschappen zijn onder meer naadloze overgangen tussen afdichtingselementen en oppervlakken en het ontbreken van uitstekende delen. Dit ontwerp ondersteunt actief de reiniging van de bedieningsapparatuur, omdat hechtingspunten tot een minimum worden beperkt.
Tegelijkertijd moeten de blootliggende afdichtingselementen veel robuuster zijn uitgevoerd, zodat ze bestand zijn tegen dagelijkse reiniging met hogedrukwaterstralen en agressieve media, evenals desinfectie. Dat betekent dat een hoge beschermingsgraad IP69 en een hoge materiaalbestendigheid van alle materialen onontbeerlijk zijn. Daarom speelt de genoemde verordening voor de materiaalkeuze van componenten voor hygiënegevoelige toepassingen hier een belangrijke rol.

Van N- naar H-serie: de verschillen in detail
Een vergelijkende blik op de bedienelementen uit het (oude) N-programma en het nieuwe H-programma laat de verdere ontwikkeling zien. Zo is bijvoorbeeld de verbinding van de noodstopknop met het frontpaneel opnieuw ontworpen. De afdichting in de in de branche gebruikelijke blauwe kleur wordt niet meer door de frontring bedekt, maar is duidelijk zichtbaar. Zo kan in één oogopslag worden gecontroleerd of deze beschadigd is – een duidelijk voordeel met het oog op de hygiëne. De hoek van de roestvrijstalen frontring voldoet aan de nieuwe norm. De gele frontring bij de noodstopschakelaar bespaart naast het gele schild ook een mogelijke vuilrand, die door een geel schild zou ontstaan. En natuurlijk hebben de constructeurs bij het ontwerp van alle schakelaars uit het uitgebreide programma gezorgd voor zachte overgangen zonder dode ruimtes en zonder bramen en randen.

Lees HIER de volledige coverstory over de oplossingen van Schmersal Nederland in de laatste (digitale) uitgave van vaktijdschrift Meat&Co